Php – Diziler (Array)

Php ile diziler konusunu kavramak adına değişken kavramından yola çıkabiliriz. Bir değişkene birden fazla değer atayabilir , yeri geldiğinde ise kullanabiliriz. Dizileri “array” fonksiyonu ile tanımlarız ve fonksiyonsuz da tanımlanması mevcuttur. Örnek vererek başlayacak olursak eğer , bir $ev dizisi tanımlanarak içerisine istediğiniz kadar eşya girebilirsiniz. Diziler değer olarak sıfırdan başlar ve mantıklı olarak dizinin ilk değerini çekmek için $ev[0]; şeklinde bir kullanım söz konusu olacak.

Dizi Oluşturma

$futbol = array("top","kale","faul","penaltı","hakem");

 

Burada $futbol değişkenine array fonksiyonu ile  5 adet değer atadık. İsteseydik array fonksiyonunu kullanmayabilirdik. Şöyle ki ;

$futbol[0] = "top";
$futbol[1] = "kale";
$futbol[2] = "faul";
$futbol[3] = "penaltı";
$futbol[4] = "hakem";

 

Görüldüğü gibi aslında burda dizilerin sıfırdan başlama mantığı da ortaya çıkıyor. Yani burada ilk elemanı çekmek için $futbol[0]; yazmamız gerekir. Bu dizileri böyle kullanabildiğimiz gibi anahtar değer vererek de kullanabiliriz. Eğer sayısal değer vermek istemiyorsanız şu yöntemi kullanmalısınız ;

$sebze = array("bir" => "Patlıcan","iki" => "Limon","uc" => "Domates");

 

Bu kullanımı da array fonksiyonu kullanmadan bir yapalım.

$sebze["bir"] => "Patlıcan";
$sebze["iki"] => "Limon";
$sebze["uc"] => "Domates";

 

Burada hangi kısımın anahtar hangi kısmın değer olduğunu eğer anlamadıysanız bir örnek gösterim yapalım.

$dizi["anahtar"] = "Deger";

 

Burada değer kısmına ister sayı ister  string ifade girilebilir. Dizilerle çalışılacaksa eğer anahtar kullanımları sayısal olmalıdır.Tabi ki zorunlu değil fakat daha rahat çalışılması için önemlidir.

Dizi Kullanımı

Dizilerin kullanımına bir bakalım ve basit bir örnek verelim.

$futbol[0] = "top";
$futbol[1] = "kale";
$futbol[2] = "faul";
echo $futbol[0];

 

Ekranda tahmin edilebileceği gibi sıfır anahtar değerine sahip olan “top” yazacaktır. Dizileri değiştirme konusuna kısa değinmek istiyorum çünkü oldukça basit. Ayın anahtara sahip yeni bir tanımlama yapılır ve değeri farklı verilirse diziyi değiştirmiş oluruz. Değişkenlerdeki kullanım ile aynıdır.

Sayısal anahtar değerler ile birkaç örnek verdik. Şimdi de yaygın kullanıma sahip yazılı anahtar kullanarak örnek verelim.

$uye["ad"] = "Mustafa";
$uye["soyad"] = "Kaya";
$uye["no"] = "123";
echo 'Üyenin adı: '$uye["ad"] . 'Üyenin soyadı : ' . $uye["soyad"] . 'Üyenin nosu :' . $uye["no"];

 

Ekran çıktısı : Üyenin adı : Mustafa Üyenin soyadı : Kaya Üyenin nosu : 123.

İç İçe Diziler

İç içe dizileri şöyle tanımlayabiliriz ;

$yemek["tatlı"] = array("pasta", "kurabiye", "şeker");
$yemek["acı"] = array("biber", "acılı adana", "meksika sosu");

$yemek["tatlı"][0] = "pasta";
$yemek["tatlı"][1] = "kurabiye";
$yemek["tatlı"][2] = "şeker";

$yemek["acı"][0] = "biber";
$yemek["acı"][1] = "acılı adana";
$yemek["acı"][2] = "meksika sosu";

echo 'Yemekte' . $yemek["tatlı"][0] . ' yedik.';

 

İç içe diziler bu şekilde sayısızca tanımlanabilir. Çıktı olarak ekranda ise “Yemekte pasta yedik” yazar.

Dizileri silmek

Dizileri silmek için değişkenlerde olduğu gibi unset() fonksiyonu kullanılır. Silme işleminin de örneğine bir bakalım.

$insan[0]  = "Kadın";
$insan[1] = "Erkek";
unset($insan[0]); // Yalnızca bir diziyi silmek için...
unset($insan); // Komple diziyi silmek için.

 

Tüm diziyi yazdırmak

Bir diziyi tamamen ekrana yazdırmak için print_r fonksiyonu kullanılmaktadır. Bize detaylı bir şekilde dizi elemanlarını ve değerlerini çıktı olarak ekrana verir. Yukarıdaki örnekte yer alan $insan dizisini ekrana detaylı bir biçimde yazdırmak için print_r($insan); şeklinde  kullanılmalıdır.

Array
(
[0] => kadın
[1] => erkek
)

 

Not: Dizileri normal ekrana yazdırma komutu ile yazdıramayız. Çünkü adından da anlaşılabileceği gibi diziler birden fazla değer içerisinde barındırır. Eğer echo ile yazdırmaya çalışırsak array şeklinde bir çıktı alırız.

Dizilerde eleman sayısı hesaplama

Burada ekstra bir bilgiye gerek yok aslında. Saydırma komutu bildiğiniz gibi count. Bu fonksiyon sayesinde dizideki eleman sayısını rahat bir şekilde hesaplayabiliriz. Şöyle ki ;

$meyve = array("elma","armut","karpuz","muz");
echo 'Bu dizide '.  count($meyve) . 'adet meyve vardır.';

 

Dizileri genel anlamda işlemiş olduk. Kullanımları ile ilgili daha fazla örnek yapıp video izlemekte fayda olduğunu düşünüyorum.